«اولین پیروزی سیاسی ایران بر آمریکا؛ پس از انقلاب»

کریشنادو کالامور، تحلیلگر مجله “آتلانتیک”، در یادداشتی نوشت:

دونالد ترامپ و مشاورانش در تقابل و تهدید جلوه دادن ایران سابقه زیادی دارند که برجسته‌ترین آن می‌توان به خروج آمریکا از توافق هسته‌ای اشاره کرد.

هفته گذشته، ترامپ به تهدید کشورهایی پرداخت که با ایران تجارت می‌کنند. وی در یک پیام توییتری گفت: “هرکه با ایران معامله کند، با آمریکا معامله نخواهد کرد”.

در واقع، این جبهه جدیدی از نبرد اقتصادی آمریکا با اروپایی خواهد بود که مصمم به تداوم تجارت با ایران است. در حال حاضر، اختلافاتی میان آمریکا و سایر طرف‌‌های توافق در مورد دامنه‌ای از مسائل فراتر از برجام مانند تعرفه و تجارت (چین و اتحادیه اروپا)‌‌، هزینه دفاعی (اعضای اتحادیه اروپا در ناتو)، تغییرات آب و هوایی (چین‌‌، روسیه و دولت‌‌های اتحادیه اروپا) و تحریم‌‌ها (روسیه) وجود دارد.

درحالیکه دولت ترامپ این مسایل را متمایز از مساله توافق هسته‌ای در نظر می‌گیرد. اما این کشورها این اختلافات را قطعا بعنوان بخشی از تقابل بزرگتر با آمریکای ترامپ می‌نگرند.

ریچارد نفیو، عضو سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای آمریکا و کارشناس امور تحریم‌‌ها و امنیت بین‌الملل و عدم اشاعه تسلیحات در وزارت خارجه آمریکا، گفت: “به عقیده من، آسان‌ترین راه آنها برای دور زدن تحریم‌ها، ایجاد شکاف در شراکت‌‌های ماست. این حقیقت که ما با اروپایی‌‌ها همکاری نمی‌کنیم، بلکه با آن‌‌ها مقابله می‌کنیم؛ حاکی از این است که سیستم تحریمی گسترده در اتحادیه اروپا نخواهیم داشت که با آنها همکاری کنیم. در عوض، مساله این خواهد بود که چه کسی در آمریکا مزایا دارد و چه کسی ندارد، چه کسی در ایالات متحده دارای منافع اقتصادی است و چه کسی نیست. این روش بدی برای اعمال تحریم‌‌ها خواهد بود”.

تحریم‌‌های ترامپ هرچند که قوی به نظر می‌رسد، اما غیرمحتمل است که تاثیر مشابه دوران اوباما را داشته باشد. زیرا فاقد همکاری بین‌المللی است.

تاکنون مقامات دولت ترامپ با همتایان خود در بیش از بیست کشور در مورد تحریم‌‌ها و همکاری برای ایجاد ائتلاف علیه ایران دیدار کرده‌اند. فرانسه‌‌، آلمان و انگلیس از خروج آمریکا از برجام انتقاد کردند.

هرچند که مقامات دولت ترامپ بر پایبندی ایران به برجام تاکید کردند، اما دولت ترامپ می‌گوید که توافق هسته‌ای به مسایلی مانند توقف مداخلات منطقه‌ای ایران، برنامه موشکی و تهدید اسراییل هیچ اشاره‌ای ندارد‌‌، اما سایر کشورهای امضاءکننده توافق بر این تصریح می‌کنند که برجام تنها مرتبط با تهدید برنامه هسته‌ای ایران است.

اتحادیه اروپا درصدد است تا توافق هسته‌ای را از طریق مکانیسم‌‌های مسدودکننده – مجازات شرکت‌‌های اروپایی که به تحریم‌‌های ایالات متحده آمریکا پایبند هستند – توافق هسته‌ای با ایران را حفظ کند. اما مقامات اتحادیه اروپا تاکید دارند که آنها نمی‌توانند شرکت‌‌های بزرگ اروپایی را به تداوم تجارت با ایران مجبور کنند؛ درحالیکه آنها به شدت برای معاملات بین‌المللی به دلارهای آمریکا متکی هستند. همچنین، آنها خواهان این نیستند که به دلیل تداوم تجارت با ایران دسترسی به بازارهای آمریکا را از دست بدهند.

اما آنچه که اتحادیه اروپا می‌تواند انجام دهد این است که شرکت‌‌های کوچک تر که کمتر در معرض محدودیت‌‌های آمریکا هستند؛ برای تجارت با ایران تشویق کند.

درهمین حال، اگر چه برجام ممکن است برای ایران، مزایای اقتصادی محدودشده را فراهم کند؛ اما با خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، این امر برای جمهوری اسلامی ایران نوعی مزایای سیاسی ایجاد کرده است.

این برای اولین بار پس از انقلاب اسلامی 1979 و قطع روابط ایران با غرب، قدرت‌‌های جهانی بر پایبندی ایران به توافقنامه بین‌المللی و نقض آن از سوی آمریکا تاکید می‌کنند.

انتهای پیام