ده نکته درباره‌ی روزنامه نگاری امروز ایران
کانال باشگاه روزنامه‌نگاران ایران نوشت: علی اکبر قاضی زاده استاد دانشگاه درباره‌ی وضعیت روزنامه نگاری ایران و راه برون رفت آن با روزنامه شهروند به سخن نشسته است. 10 نکته از سخنان او را بخوانید:
1-من فکر می‌کنم بیماری مطبوعات ما پرداختن به موضوعات بحران و شخص محور شدن آنهاست. مثلا روزنامه‌ها بیشتر دنبال این هستند که فلان وزیر، سفیر یا مدیرعامل فلان شرکت بزرگ چه کرده است، درحالی‌که روزنامه‌ها باید جریان‌محور باشند. مثلا آقایی به نام منصوری گوشه‌ای از دنیا مرده است، اما من در مطبوعات خودمان ندیدم که این آدم را معرفی کنند. معرفی نه به این معنا که اسمش فلان است و فلان روز به دنیا آمده و… بلکه با خانواده و همکارانش مصاحبه کنند، به‌هرحال سال‌ها اینجا کار می‌کرده است. یا کسانی که از ایشان حکم می‌گرفتند یا پرونده داشتند. در مطبوعات به دنبال این چیزها نمی‌رویم.
2- بعد از سال ١٣٣٢ مطبوعات از سیاست دور شدند و دلیلش هم داوطلبانه نبود، بلکه مجبور شدند. روزنامه‌نگاری اصولا از آن موقع روزنامه‌نگاری شد. فروش روزنامه‌های ما و توجه مردم به آنها از وقتی شروع شد که از سیاست کناره گرفتیم. سیاست به معنای بگو مگوهای روزمره که البته داغ هستند. مطبوعات رفتند دنبال سینما، به‌خصوص دنبال حوادث و ورزش و زمینه‌های اینچنینی. روزنامه‌ها تازه شکل گرفتند و مردم علاقه پیدا کردند.
3-روزنامه‌نگاری ما، هم با بحران افکار عمومی روبه‌رو است و هم بحران کاغذ، بحران کرونا هم وضع را بدتر کرده است.
4-راه حل وجود دارد. یکی این است که خودمان را بالا بکشیم و برای کار سنگینی به نام روزنامه‌نگاری آماده کنیم. به جز این باید به خواست، سلیقه، گرایش و نیاز مردم نزدیک شویم، کدام روزنامه را در ایران می‌شناسید که برای گروهی از مخاطبان مشخص از قبیل سن، شغل، تحصیل و طبقه اقتصادی خاص مطلب تولید کند.
5- من فکر می‌کنم مهم‌ترین مسأله شناخت مخاطب و هدف است. ما فقط روزنامه چاپ می‌کنیم تا کسی بخرد یا نخرد. در مطبوعات جامعه هدف نداریم و از همه مهم‌تر باید جامعه باور کند که روزنامه‌نگاری هم شغلی است و لازم است.
6-این اصطلاحی که کلیدواژه بزرگان و مدیران ارشد کشور است که می‌گویند رسانه‌ها شر لازم هستند، این باور باید عوض شود. ما شر لازم نیستیم و جزو بایسته‌های سرزمینی هستیم که می‌خواهد آینده‌ای را دنبال‌کند، نه اینکه روز را شب کند.
7- من سوالی دارم. در کشورهایی مثل ژاپن، پاکستان، مصر، لبنان، بولیوی، برزیل و آرژانتین روزنامه‌ها همه تعطیل شده‌اند؟ تکنولوژی در فضای مجازی کشور ما والاتر، بهتر و کاراتر از آمریکاست؟ آیا روزنامه‌های آمریکایی تعطیل شدند؟
8-در دنیا هرگز فضای مجازی، روزنامه را تعطیل نکرده است. ممکن است تعدیل کرده باشد. بسیاری از روزنامه‌ها مثل گاردین اتفاقا از فضای مجازی برای انتشار بیشتر و تقویت تعداد مخاطبان کمک گرفته اند.
9-روزنامه‌نگاری هند الگوی خوبی برای ما است، مگر آنها با ورود اینترنت، روزنامه‌نگاری را کنار گذاشتند. روزنامه جنگ در پاکستان چقدر در روز چاپ می‌شود یا لبنانی‌ها چند روزنامه و با چه تیراژی دارند؟
10-مسئولان ارشد بپذیرند برای اینکه منصوری‌هایی باز تولید نشوند، باید فضای رسانه شفاف شود. یکی از مسئولان اخیرا از لزوم شفافیت حرف می‌زد. این حرف خوبی است، اما باید گفت که شفافیت مسیرش از آزادی عمل خبرنگاران می‌گذرد.
انتهای پیام
