آیا اسرائیل توانسته بین ایران و روسیه تفرقه بیاندازد؟

«جاناتان مارکوس»، تحلیلگر دیپلماتیک بی‌بی‌سی نوشت: 

روسیه و ایران حامیان اصلی رژیم بشار اسد بوده‌اند .اگر حمایت این دو کشور نبود شاید اسد برسرقدرت باقی نمی ماند.

ولی مسکو رابطه نزدیکی هم با اسرائیل دارد.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، اخیرا میهمان افتخاری روسیه در رژه عظیمی بود که در مسکو به مناسبت پیروزی در جنگ جهانی دوم برگزار شد.

روسیه تاکنون درمقابل حمله‌های هوایی اسرائیل به حومه دمشق، پایتخت سوریه، واکنشی نشان نداده است.

درحال حاضر این پرسش مطرح می شود که روسیه چه گونه می تواند در روابط خود با ایران و اسرائیل موازنه به وجود آورد و آیا درمنافع استراتژیک آنها در سوریه تغییری به وجود آمده است؟

حملات هوایی اسرائیل که به منظور محدود کردن فعالیت های گروه های شبه نظامی تحت حمایت ایران در سوریه یا ممانعت از محکم شدن پایه‌های قدرت ایران در سوریه انجام گرفته است، مسئله ای شگفت‌آوری مطرح می کند که همان بی‌تفاوتی روسیه درمقابل این حملات است.

روسیه که رسما متحد ایران است دارای رادار و دفاع موشکی زمین به هوای پیشرفته ای است که اگر می‌خواست می توانست به آسانی مانع از حملات اسرائیل شود اما تاکنون هیچ اقدامی بعمل نیاورده است و آسمان سوریه و لبنان را به روی این حملات بازگذاشته است.

منافع استراتژیک

از رفتار روسیه چه نتیجه‌ای می‌شود گرفت؟

آیا بین روسیه و ایران شکرآب شده است؟ رفتار روسیه را چه گونه می شود در ارتباط با جنگ اعلام نشده اسرائیل و ایران تعبیر کرد؟

در آغاز همه چیز آسان تر بنظر می رسید.

وقتی رژیم بشار اسد درسال ۲۰۱۶ در آستانه سقوط قرارداشت ایران و روسیه هردو به کمک سوریه شتافتند.

ایران با شبه نظامیان تحت کنترلش منجمله حزب الله لبنان به تقویت نیروی زمینی سوریه و روسیه با حملات هوایی علیه شورشیان به استمرار حکومت بشاراسد کمک کردند. در رسیدن به این هدف روسیه و ایران متحد بودند.

استراتژی

در این میان ایران و روسیه ملاحظات ژئواستراتژیک هم داشتند.

روسیه دارای یک پایگاه دریایی بود که جای پایی برای مسکو در خاورمیانه به شمار می آمد اما روسیه می خواست دامنه نفوذ خود را در خاورمیانه افزایش دهد.

ایران هم محاسبات استراتژیکی خود را داشت.

ازنظر ایران ،سوریه‌ای ضعیف و بی‌ثبات نمی توانست مانع از اسرائیل شود که با قدرت نظامی بالا برسر بلند پروازی های منطقه ای ایران خطر عمده ای ایجاد می کند.

به همین جهت اگر بشار اسد بر سرقدرت باقی بماند ایران می تواند با نیروهای شبه نظامی تحت کنترلش با اسرائیل در مرزهای این کشور مقابله کند.

ایجاد دالان زمینی برا ی ایران

ایران با نفوذ روز افزونی که درعراق داشت درصورت ادامه حکومت بشار اسد می توانست یک دالان زمینی از طریق سوریه به لبنان ایجاد کند که شاید روزی بتواند ازطریق آن برای حزب الله اسلحه ارسال کند.

با پیروزی های بشار اسد گروه های شبه نظامی هوادار ایران از سپاه پاسداران انقلاب گرفته تا نیروهای شیعه‌ای که ایران از کشورهای پاکستان و افغانستان استخدام کرده بود، درسوریه مستقر شده بودند

اسرائیل مبارزه تبلیغاتی بزرگی علیه ایران راه انداخته است تا غرب را متقاعد کند که ایران می خواهد یک پایگاه دائمی نظامی در سوریه داشته باشد و تاکید کرده است که به هیچ وجه به چنین چیزی اجازه نخواهد داد.

در این میان تمام نشانه ها حاکی است که روسیه از شدت حملات اسرائیل به پایگاه های ایران بسیار نگران شده است و از آن بیم دارد که اگر این وضعیت ادامه پیدا کند درسوریه برخوردهایی پیش آید که باقی ماندن بشار اسد درقدرت را به خطر بیاندازد.

به همین دلیل روسیه به طرح ممانعت از نزدیکی نیروهای تحت فرمان ایران به مجاورت مرزهای اسرائیل تمایل نشان داد.

در پی افزایش تنش‌ها تلاش های دیپلماتیک بین روسیه و اسرائیل هم آغاز شد.

درکوتاه مدت ایران نمی‌تواند در هیچ حمله تازه سوریه در منطقه جنوبی جولان شرکت داشته باشد اما این یک موقعیت موقت است.

اسرائیل مخالف هرگونه حضور نظامی ایران در سوریه است و بیشتر حملات هوایی اسرائیل به پایگاه‌هایی بدور از جولان صورت گرفته است.

ایران هم بنظر نمی‌رسد که با توجه به منافعش به آسانی حاضر به عقب نشینی از سوریه باشد.

ولادیمیرپوتین ،رئیس جمهور روسیه، خواهان خروج تمامی نیروهای خارجی از سوریه شده است.

اما روسیه تا چه اندازه می‌تواند برایران و شبه نظامیان تحت کنترلش تاثیر داشته باشد؟

روسیه آشکارا خواهان ثبات سوریه است تا رژیم اسد بتواند “اعلام پیروزی کند”.

برای رسیدن به این هدف ایران و نیروهای شبه نظامی تحت کنترلش به بشار اسد کمک کرده اند اما پیش بینی می شود که تقابل منطقه ای بین ایران و اسرائیل افزایش پیدا کند و روسیه با بازگذاشتن آسمان برای حملات هوایی اسرائیل از محبوبیت کمتری در ایران برخوردارخواهد شد.

انتهای پیام