وزیر ارشاد: به هاشمی نزدیک ترم تا پدرم
دکتر علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مصاحبه با اعتماد، تاکید کرد: ما الان برای استفاده از ماهواره و منع آن قانون داریم ولی اگر به این نتیجه برسیم که قانون هم اشکالاتی دارد باید برویم اشکالات قانونی اش را برطرف کنیم. تا قانون هست همه باید ملتزم به قانون باشند ولی نباید کاری بکنیم که تلقی شود 70 درصد مردم تهران که از ماهواره استفاده می کنند قانون شکن هستند!
به گزارش انصاف نیوز، بخشی از این گفتگو در پی می آید:
– آقای وزیر! به نظر میرسد در موضوع فقه سنتی و فقه پویا برخی فقها و حوزههای علمیه ما در حوزه فرهنگ که مصادیق مشخصی دارد مانند شعر، ادبیات، سینما هنوز که هنوز است و ٣٥ سال از انقلاب میگذرد رودربایستی دارند و ورود جدی و بهروز نداشتهاند. به نظر میرسد در این حوزه فقهی رهبر انقلاب به تنهایی دارند بار را بر دوش میکشند. نظر شما چیست؟
به نکته خوبی شما اشاره کردید که ما را به بحث نزدیک میکند. به هر حال خود اجتهاد در فقه امری است که برای ما به عنوان شیعه امامیه یک اصل است اگر این نباشد ما نمیتوانیم بفهمیم فقهی را که پیامبر عرضه کردند و ائمه معصومین (علیهمالسلام) به دنبالش بودند دقیقا چه بوده و چگونه میشود این را در شرایط موجود خودمان پیاده بکنیم؟ اصلا امتیاز شیعه این است که حوزههای علمیه، دنبال اجتهاد بودهاند؛ به این معنا که برداشتی که از کتاب و سنت میکنند را با مقتضیات روز تطبیق بدهند و احکام الهی را از آن استخراج کنند. ولی در همین امر هم شما میبینید که چقدر مجتهدان بزرگ و فقیهان برجسته در برخی مسائل فقهی با هم اختلاف نظر دارند. شما گاهی دیدهاید بعضی از عوام میگویند علما بنشینند دور هم و با هم توافق کنند و همه یک نظر بدهند این هم جزو همان پیچیدگیهاست.
– پیچیدگیهای فردی فقها است یا…؟
نه، پیچیدگیهای واقعی است. یعنی ما الان حدود ١٣٠٠ سال با دوران ائمه (علیهم السلام) فاصله داریم. در طول زمان خود پیامبر(ص) و بعد از آن در دوران ائمه(ع)، حوادث زیادی گذشته است. آنچه امروز به عنوان سنت از آنها به دست ما رسیده مجموعه روایات رطب و یابسی است که بعضی از آنها درست است و بعضی تحریف شده است. بعضی درست نقل شده و بعضی نه. افرادی مثل ابوهریره که چندصد هزار حدیث جعل کردهاند و به پیامبر(ص) و دیگران نسبت دادهاند و یا در دوران خود ائمه(ع) کلماتی که از ائمه(ع) صادر شده گاهی با هم متفاوت است. یعنی مسالهیی را فردی از امام صادق(ع) میپرسد، امام(ع) یک جور جواب میدهند و همان مساله را فرد دیگری میپرسد و امام(ع) جور دیگری جواب میدهند و این کار مجتهد است که تشخیص بدهد که این دو جواب داده شده که هر دو سلسله سندش هم درست است و هر دو هم از حضرت صادر شده کدامش درست است و کدام نظر واقعی امام(ع) بوده است؟ این تحقیق و تتبع کار مجتهد است و در مسائل خیلی روشنتر و بارزتر ما هنوز نتوانستمایم به یک چارچوب مشخص برسیم که افراد بتوانند روی آن قسم بخورند که حکم قطعی اسلام این است و باید اینگونه عمل کرد. برای مثال قبل از انقلاب با بعضی از اساتید بزرگی که در حوزه صحبت میکردیم به ما تاکید میکردند که باید درس بخوانیم و آشنا بشویم با فقه و فلسفه و علوم روز. من یادم است سال ٤٧ یا ٤٨ یکی از اساتید میگفت فرض کنید الان این رژیم سرنگون شد و حکومت دست شما افتاد و گفتند بفرمایید اداره کنید. اقتصاد و سیاست خارجی را چطور اداره میکنید؟ ما الان حدود ٣٥ سال از انقلاب آیا توانستهایم بانکداری اسلامی را تعریف دقیق و اجرا کنیم؟ آیا واقعا این بانکداری ما اسلامی است یا ربوی؟ جواب مشخص است. ما در مسائل اقتصادی که پیچیدگیاش کمتر از مسائل فرهنگی است و اصولش در اسلام موجود است و کتابهای فراوان و فقه پویا در این زمینه داریم، نتوانستهایم به چارچوبی برسیم که متناسب با مقتضیات روز عمل کنیم. بانکداری در دنیای امروز امری اجتنابناپذیر است و دیگر زمان نقل و انتقال و برداشت پول از طریق صندوق یا کیسه پول گذشته است. در حال حاضر میتوان این سرمایهها را در جهت تولید و پویایی اقتصاد به کار گرفت. این را به عنوان مثال برای تقریب ذهن اشاره کردم. در حوزههای فرهنگی همین مسائل وجود دارد ولی بسیار پیچیدهتر چون خیلی مشهود نیست و بسیاری از مسائل کیفی است. بنابراین طبیعی است که راهحلهای مختلفی حتی از جانب صاحبنظران همفکر داده بشود. من معتقدم امروز اگر خود شهید مطهری بود و ما هشت تا مطهری میداشتیم، ممکن بود نوع برخورد و تحلیلشان نسبت به مسائل فرهنگی و چگونگی استقرار فرهنگ اسلامی با همدیگر تفاوتهایی داشته باشد.
– یعنی خیلی ساده میتوانیم بگوییم که ما نسبت به سیر تحولات فرهنگی و اجتماعی عصر هزاره سوم و عصر تجارت اطلاعات و عصر برداشته شدن مرزهای فرهنگی جا ماندهایم؟
میتوانیم بگوییم عقبماندگی دارند. جا ماندن یعنی در جایی توقف کردن ولی ما عقبماندگی زیادی داریم. به هر حال خیلی از مسائل است که در آن ماندهایم و آنطور که باید و شاید هنوز روشن نشده است. همین مساله موسیقی را ببینید یک فقیهی اگر بخواهد واقعا نظر بدهد باید در این زمینه هم موضوع را خوب بشناسد، هم فقه اسلامی را خوب بشناسد، یعنی باید فقه و احکام اسلامی را بشناسد و موسیقی را هم بشناسد تا بتواند حکم آن را صادر کند. اگر کسی در حوزه موسیقی نداند که ما چند تا دستگاه داریم چند تا ردیف داریم و اصلا موسیقی چند نوع است یا اصلا گوش نکرده باشد طبیعتا نمیتواند نظر بدهد. هر نظری بدهد نظر درستی نمیتواند باشد. روی کلیات هم نمیشود نظر داد.
یکی از مهم ترین مسائلی که طی این سال ها حاشیه های زیادی را در جامعه به دنبال داشت بحث استفاده مردم از ماهواره و نحوه مقابله با این پدیده فرهنگی است. به عنوان وزیر ارشاد چند درصد مردم کلانشهرها به ویژه مردم تهران ماهواره می بینند؟ علت این امر چیست؟ ریشه این مساله را کجا می دانید؟
– ما الان برای استفاده از ماهواره و منع آن قانون داریم ولی اگر به این نتیجه برسیم که قانون هم اشکالاتی دارد باید برویم اشکالات قانونی اش را برطرف کنیم. تا قانون هست همه باید ملتزم به قانون باشند ولی نباید کاری بکنیم که تلقی شود 70 درصد مردم تهران که از ماهواره استفاده می کنند قانون شکن هستند! این امر ریشه در عدم توجه به تحولات دارد.
آقای وزیر شما از لحاظ سیاسی به آقای هاشمی نزدیک تر هستید یا به پدر؟
– به جناب آقای هاشمی.
انتهای پیام