ساخت سريال «سووشون» و اما و اگرهای آن
صفدر دوام، روزنامه‌نگار در یادداشتی ارسالی به انصاف نیوز با عنوان «ساخت سريال «سووشون» و امّا و اگرها؟!» نوشت:
بيش از نيم قرن از تأليف رمان ارجمند “سووشون” به قلم بانوى قصه فارسى زنده ياد دكتر سيمين دانشور مى گذرد، اثرى فاخر و رئاليسمى كه خواننده را با فراز و نشيب هاى مقطع زمانى دهه ٢٠ خورشيدى و وقايع حضور متفقين در شيراز آشنا مى سازد.
در اين داستان جداى رويدادهاى زمان ياد شده كه خود برگى از تاريخ سده گذشته است، نويسنده با ظرافتى دقيق و باريك بينى قابل تحسين آداب هاى ملّى و محلى، عناوين ابنيه ها و محلات شهر شيراز و لهجه هاى اصيل مردم اين ديار نيز ماهرانه در متن داستان گنجانده است.
در خبرها آمده است كه خانم نرگس آبيار كارگردان فيلم هاى سينما و تلويزيونى در حال ساخت سريال “سووشون” با اقتباس از اثر خانم دانشور كليد زده است كارى شايسته تقدير مى باشد.
البته اجراى نمايشى اين اثر ماه‌هاى پايانى سال ١٣٧٩ تا ارديبهشت ١٣٨٠ در تالار شهر تهران به كارگردانى منیژه محامدی و با ايفاى نقش هنرمندانى نظير افسانه بایگان (در نقش زری)، محمد اسکندری (در نقش یوسف)، مهدی میامی، محسن زهتاب، آزیتا لاچینی، مهوش افشارپناه، فریده سپاه منصور، حبیب دهقان نسب و … به روى صحنه رفت كه نگارنده متن توفيق ديدن اين اثر در ارديبهشت سال ١٣٨٠ در تهران داشتم.
حالا خانم آبيار كه پيشينه هنرى اش با كارهاى ادبى هم گره خورده است با همتى بلند براى توليد سريال “سووشون” اقدام كرده است اثرى كه با اقتباس از يك رمان موفق علاوه بر نكات ياد شده در راستاى معرفى بيشتر ابنيه هاى شهر شيراز كه در اين اثر آمده اند هم مؤثر خواهد بود.
امّا در پى اين خبر انتقاداتى به جهت ساخت و ساز در محل باغ موزه عفيف آباد و يا عدم اجازه از وارث اثر يعنى خانم ليلى رياحى خواهرزاده (دختر خوانده) زنده ياد سيمين دانشور بيان مى شود، در بحث نخست يعنى توجه به حفظ حريم آثار تاريخى نكته اى باريكتر ز موست كه بدون ترديد بايد مورد توجه مديران و كارشناسان حوزه ميراث فرهنگى قرار گيرد، هر چند براى ضبط اين سريال با احياى ابنيه باغ سالارى شيراز كه هم اكنون در حياط “دبيرستان شهيد جوانمردى” آموزش و پرورش ناحيه سه قرار دارد با يك تير چند نشانه گرفته مى شد كه هم احياى اين ابنيه تاريخى دوره قاجار را در پى داشت و هم ماجرا در مكانى توليد مى گرديد كه دراصل ماجراى داستان هم يعنى “خانه حاكم” توصيف شده است.
اما انتقاد يكى از فعالان رسانه اى پيرامون عدم كسب اجازه از وارث نويسنده براى جامعه ادبى و هنرى و رسانه زيبنده نديدم، قصد نويسنده اين سطور بى توجهى به قانون نشر و يا مخالفت با اصل موضوع يعنى حفظ حقوق قانونى ورثه نويسنده اثر نيست اما چه خوب است كه فعال رسانه اى در حوزه فرهنگ دغدغه اش نشر آثار فاخرى چون “سووشون” و ديگر آثار در رسانه هاى فراگير ملّى باشد!
اين نكته به معناى اينكه اگر وارث اثر هم راضى نشود فعال رسانه اى و فرهنگى نويسان با هدف نشر آثار ارجمندى نظير “سووشون” تلاش قلمى داشته باشند آن هم در روزگارى كه نسل امروز آن هم از نوع كتابخوانش به مطالعه رمان هاى زرد و بى پايه بسنده و اكتفا مى كنند.
انتهای پیام
اتفاقا برخلاف نظر نویسنده این متن، اجازه از وارثین نویسنده و حفاظت از میراث فرهنگی بسیار مهم است. مشخص نیست توجیهات نویسنده برای چه شکل گرفته است؟ آیا ایشان حاضر است از اموالش بدون اجازه برداشت شود که از دیگران چنین می خواهد؟ آیا حاضر است منزل شخصیش ویران شود که انتظار دارد چشم بر روی ویرانی اموال عمومی مردم ببندیم؟
با درود
بنده كجا نوشتم بدون كسب اجازه و عذم توجه به وارثين سريال ضبط شود؟!
متن را كامل و بادقت بخوانيد!