جمهوری اسلامی و طالبان

زهرا منصوری، انصاف نیوز: یک فعال دانشجویی عدالتخواه می‌گوید همین الان هم جمهوری اسلامی ایران، طالبان را به رسمیت شناخته است، البته در اینجا جمهوری اسلامی هیچ نفعی نخواهد برد و بازیگر اصلی نیست. تفکرات طالبان در نهایت به ضرر مردم و حکومت ایران تمام خواهد شد

از سوی دیگر جلال جلالی‌زاده-نماینده‌ی اهل سنت مردم سنندج در مجلس ششم- نظر متفاوتی دارد و می‌گوید اگر همه‌ی کشورها طالبان را به رسمیت بشناسد و ایران اینکار را نکند، به ضرر او است. او معتقد است؛ طالبان واقعیت انکار ناپذیر افغانستان است.

بیشتر بخوانید:

مولوی عبدالحمید درباره‌ی طالبان چه گفت؟
ایران چه موضعی بگیرد؟ له و یا علیه طالبان

طی چند سال گذشته با رشد دوباره‌ی طالبان در افغانستان، این گروه پای میز مذاکره با برخی از کشورها نشست. از همان زمان زمزمه‌هایی از تغییر این گروه تروریستی شنیده می‌شد و برخی مدعی بودند، طالبان جدید، تغییراتی کرده است؛ با اینحال در طول این سال‌ها و حتی ماه‌های اخیر کشتار و رفتارهای خشونت‌آمیزی چون قتل فجیع یک طنز‌پرداز به دست طالبان رخ داده است، مسائلی که یا به گروه‌های دیگر نسبت داده شده است و یا به خودسرهای این گروه! اما بسیاری از تحلیلگران طالبان را همان طالبان سابق می‌دانند که اکنون پس از استیلای بر ولایت‌های مهمی از افغانستان در شهرهای بزرگی که در تیترس نگاه رسانه‌ها و فعالین مدنی و اجتماعی هستند، نقش گروهی معتدل‌تر را بازی می‌کنند. ابسیاری از مردم افغانستان نسبت به تسلط دوباره‌ی طالبان بر افغانستان ابراز نگرانی کرده‌اند. اما در این میان جمهوری اسلامی ایران باید چه موضعی نسبت به طالبان داشته باشد، متن کامل گفت‌وگوهای انصاف نیوز با محمدجواد معتمدی‌نژاد و جلال جلالی‌زاده را در این‌باره بخوانید:

معتمدی‌نژاد: جمهوری اسلامی تا به الان طالبان را به رسمیت شناخته

محمد جواد معتمدی‌نژاد-فعال دانشجویی عدالتخواه- درباره‌ی به رسمیت شناختن طالبان توسط جمهوری اسلامی به انصاف نیوز گفت: باید بگویم جمهوری اسلامی تا به الان طالبان را به رسمیت شناخته است. مثلاً به دیدارهای مکرر مسئولان جمهوری اسلامی با طالبان دقت کنید، طی چند سال گذشته اظهارنظرهایی در مخالفت با گروه تروریستی طالبان مطرح شده و در صدا و سیما هم پخش شده، اما الان تغییر موضع داده‌اند.

او افزود: ایران با سران طالبان دیدارهایی داشته‌اند، نشست خبری با آنها برگزار می‌کند، از سوی دیگر هم گزارش‌هایی مبنی بر کمک‌های مالی و تسلیحاتی جمهوری اسلامی به طالبان از سوی رسانه‌های خارجی و شخصیت‌های مطلع داخلی منتشر شده است. مثلاً در مصاحبه‌ی طلوع نیوز با آقای ظریف مطرح شد که چند نفر از سران طالبان در ایران زندگی می‌کنند، همه‌ی اینها را اگر کنار هم بگذاریم، به نظر می‌آید یک پروژه بوده.

این فعال عدالتخواه درباره‌ی تغییر موضع مسئولان جمهوری اسلامی می‌گوید: مقامات حکومتی و گاهاً دست چندم می‌گویند طالبان تغییر کرده و دیگر آن گروه طالبان قدیم نیست و شما نمی‌فهمید. خب سابقه‌ی طالبان مشخص است، مثل همین که سران طالبان با هواپیماهای آمریکایی از امارات و قطر به کابل می‌روند و بعد با یکی از رسانه‌های اسرائیلی مصاحبه می‌کنند. اینها همه نشان دهنده‌ی یک معامله‌ در پشت پرده است.

همانطور که گفتم، جمهوری اسلامی طالبان را به رسمیت شناخته و در اینجا هم بازیگر اصلی نیست. البته من که بین مردم ایران و تصمیم مسئولان نظام تفاوت می‌بینم. سیاست‌های خارجی جمهوری اسلامی در چند سال اخیر وابسته به چین و روسیه بوده است، چین و روسیه منتفع اصلی این مسئله هستند. در این بین جمهوری اسلامی هیچ نفعی نخواهد برد، یکی از دلایل آن اندیشه برآمده از فقه طالبان است. نه تنها نفعی نخواهد برد، بلکه باعث ضرر به خودش و مردم هم می‌شود.

وقتی می‌خواهیم طالبان را تحلیل کنیم، نباید بر اساس موضع رسمی اینکار را کرد، بلکه باید پیشینه‌ی آن را در نظر بگیریم. طالبان می‌گوید دولت قبل وابسته به آمریکا بود، در حالیکه خود طالبان از ارتباط با آمریکا به اینجا رسید. اتفاقاتی که در جلال‌آباد افتاد، نشان می‌دهد که طالبان همان طالبان است، تنها فرق آن با گذشته این است که یاد گرفته در کارهایش کمی سیاست داشته باشد و از اهرم‌هایی مثل فریب، تهدید و سرکوب استفاده کند.

معتمدی‌نژاد گفت: جمهوری اسلامی به صورت رسمی و غیر رسمی در حال حمایت از طالبان است. مردم افغانستان از طالبانی‌ها وحشت زده هستند، من با بعضی افغانستانی‌هایی که در ایران هستند، صحبت می‌کنم، آنها طالبان را به عنوان یک گروه اقلیت غیر مستقل یاد می‌كنند. در نهايت جمهوری اسلامی کار خود را کرده و انتظار بیش از این هم از آن نمی‌رفت. سیاست‌های خارجی جمهوری اسلامی بر اساس بقاي خودش است، نمونه‌ي بارز آن سوریه است.

نتیجه دخالت‌ها در سوریه چه بود؟ نفعی که روسیه و ترکیه الان از تجارت با سوریه می‌برند، نصیب جمهوری اسلامی نمی‌شود. فقط در آنجا خودی نشان داد و بریز و بپاشی کرد. سیاست‌های خارجی جمهوری اسلامی در خارج مبتنی بر منافع ملی نیست و حتی با ارزش‌های اولیه‌ی جمهوری اسلامی و انقلاب در تضاد است. مردم و رسانه‌ها در حال حاضر فقط می‌توانند از مردم افغانستان حمایت کنند.

جلالی‌زاده: اگر مردم افغانستان طالبان را نخواهند، حمایت اشتباه است

جلال جلالی‌زاده، نماینده‌ی اهل سنت مجلس ششم درباره‌ی موضع جمهوری اسلامی در برابر طالبان به انصاف نیوز گفت: صلاح مملکت خویش خسروان دانند، در هر صورت در حال حاضر طالبان بر افغانستان پیروز شده و کسی هم نمی‌تواند آنها را انکار کند و بگوید طالبان نباید باشد و باید آن را از بین ببریم.

بهترین موضع برای جمهوری اسلامی ایران این است که آن را مثل یک واقعیت بپذیرد و با طالبان معقولانه و منطقی برخورد کند. اگر طالبان در امور داخلی ایران دخالت نکند و موازین بین‌المللی و همسایگی را رعایت کند، می‌توان با آن ارتباط داشت.

او افزود: اگر همه‌ی کشورها طالبان را به رسمیت بشناسند و ایران این کار را نکند، بدبینی و کینه توزی و اختلاف به همراه دارد و باید جمهوری اسلامی ایران هرچه زودتر موضع خود را نسبت به طالبان مشخص کند. چون افغانستان بهترین محل برای روابط اقتصادی با ایران است و با توجه به اینکه ایران و افغانستان هم یک تاریخ مشخصی با هم دارند و قبلاً افغانستان جزئی از ایران بود، از نظر فرهنگی-ادبی هم نزدیک هستند. پس به جای دشمنی دست همکاری به سوی یکدیگر دراز کنند.

وی تاکید کرد: ایران برای افغانستان تنها راه رسیدن به آبهای آزاد است، بین ایران و افغانستان راه‌ها و کانال‌های ارتباطی زیادی وجود دارد و هرگونه تقابل بین دو کشور به ضرر طرفین تمام می‌شود. اما اگر مردم افغانستان طالبان را نخواهند، حمایت ایران از طالبان اشتباه خواهد بود، مثلاً ایران در در سوریه از نظام دیکتاتور و خونریز بشار اسد حمایت کرد، در هر صورت سابقه‌ی خوبی ندارد. اگر در هر صورت مردم افغانستان طالبان را نخواستند، در آن صورت ارتباط ایران با طالبان به ضرر ایران است.

انتهای پیام