نگاه دشمن!

حجت الاسلام هادی سروش، استاد حوزه، در یادداشتی نوشت:

در اینکه دشمن، دشمن است، محل اختلاف نیست.

اما آیا نگاه دشمن و خصوصاً تعریف او می‌تواند “تمام ملاک” برای خوبی و بدی رفتار ما و انتخاب‌های ما باشد؟

این قصه در زمان حضرت امام رضا (ع) هم مطرح بوده و مهم این است که امام جواد (ع) از رضایت دشمن نسبت به حضرت امام رضا (ع)‌ نام می‌برد و خروجی حدیث ذیل این است که ممکن است در شرائط خاصی دشمن به شخصی رضایت دهد.

حدیث را با دقت بخوانید؛

بزنطی که از اصحاب امام رضا (ع) است، می‌گوید:

به امام جواد (ع) عرض کردم:

گروهی از مخالفان شما می‌پندارند، مأمون نام پدر شما را به این سبب «رضا» نهاد که او را برای ولایت عهدی خود پسندید.

امام (ع) فرمود:

“سوگند به ذات خداوند خلاف می گویند و از راه حق منحرف شده‌اند بلکه خداوند متعال پدرم را «رضا» نامید زیرا او پسندیده خدا در آسمانش و پسندیده رسول خدا (ص) و امامان (ع) در زمینش بود.”

عرض کردم مگر پدران گذشته شما چنین نبودند؟ فرمود:

“آری آنان نیز پسندیده‌ی خدا و رسول و امامان (ع) بودند، اما مخالفین نیز ایشان را قبول کرده، به ایشان رضایت دادند و این حالت برای پدران و اجداد ایشان اتفاق نیفتاد و لذا از بین آنان فقط ایشان «رضا» نامیده شده است.

شیخ صدوق؛ عیون اخبارالرضا، ج ۱ ص ۱۳

حاصل سخن:

مهم در انتخاب‌ها؛ رضایت خداست.

و این مهم، بستگی به عملکرد ما طبق موازین عقلی و شرعی -درمواردی که شرع اظهارنظری فرموده باشد- دارد.

در مورد موازین شرعی؛ در علم “فقه”، و در مورد موازین عقلی در علم “کلام” به اثبات رسیده که سخن اول؛ رعایت حقوق عمومی و عدالت اخلاق است که عدم تحقق ذره‌ای ظلم و پیدایش فساد مدنظر است.

در نتیجه “اظهار نظر اثباتی دشمن” که متضمن رضایت و یا تعریف و تمجید او باشد، از شمار هیچ یک موازین شرعی و عقلی بحساب نیامده و تنها در حد یک نشانه خواهد بود.

انتهای پیام