۴۸ ساعت؛ غواصان، کربلای ۴ و شهدا

برترین‌ها: رشادت، مقاومت و از خودگذشتگی نیروهای غواص ایرانی در عملیات کربلای چهار که تصرف جزایری همچون ام‌الرصاص را به دنبال داشت، مقدمه‌ای شد تا عملیات کربلای پنج در تاریخ دفاع مقدس خودنمایی کند. یکی از رویدادهای مهم تاریخ ۸ سال دفاع مقدس عملیات کربلای چهار است، عملیاتی که بعد از چندین ماه توسط فرماندهان ایرانی طراحی و در سال ششم جنگ اجرا شد. اطلاعات عملیات کربلای چهار توسط کشور آمریکا و منافقین در اختیار عراق قرار گرفت و به همین علت به هدف نهایی خود که تهدید شهر بصره بود نرسید.

عملیات آبی_خاکی کربلای چهار، یکی از عملیات‌های گسترده و غیرکلاسیک جمهوری اسلامی ایران است که توسط قرارگاه مرکزی خاتم الانبیاء (ص) سپاه پاسداران در تاریخ ۱۳۶۵/۱۰/۳ با رمز محمد رسول‌الله (ص) انجام شد و فرماندهان ایرانی به منظور بهبود شرایط سیاسی نظامی کشور و انجام عملیات اصلی سال ششم جنگ، از ماه‌ها قبل این عملیات را طراحی کردند تا با ورود به خاک عراق، شهر مهم و اقتصادی بصره را مورد تهدید قرار دهند.

۲۲:۳۰ روز ۳ دی‌ماه ساعت آغاز عملیات اعلام شد. ساعت ۲۱ همان روز نیروهای تخریبچی غواص وارد اروند رود شدند تا خود را به نقطه شروع عملیات (نقطه رهایی) برسانند، از ساعت ۲۱ تا ۲۲:۳۰ فرماندهان گردان‌ها خبر تمرکز دشمن بر روی تنگه‌های عبوری و تیربارهای فعال عراقی‌ها را به فرمانده عملیات اعلام کردند. گردان‌های تخریبچی غواص که با رشادت خود را به محل‌های تعیین شده رسانده بودند رأس ساعت ۲۲:۳۰ با رمز محمد رسول‌الله (ص) عملیات را آغاز کردند. ساعت ۱۲:۱۰ بامداد غواصان با عبور از موانع ایجاد شده خط نخست، اهداف اولیه خود را بدست آوردند و در برابر حملات شدید دشمن مقاومت کردند. ساعت یک بامداد رادیو عراق در اقدامی بی‌سابقه خبر حمله ایران را همراه با مکان و محور عملیات اعلام کرد که نشان از آمادگی قبلی آنان داشت.

رزمندگان با گذشتن از رودخانه به سختی نفوذ خود را به جزایر ام‌الرصاص، ام‌البابی، بلجانیه، سهیل و قطعه آغاز کردند، اما دشمن که با اطلاعات قبلی بر منطقه تسلط داشت پاتک ضدغواص و شناور را شروع و عقبه نیروهای ایرانی را بمباران کرد، پاتک‌های دشمن به حدی بود که ادامه حرکت غواصان و قایق‌سواران برای رسیدن به اهداف موج دوم و سوم حمله با سختی رو به رو شد.

ساعت ۶ صبح روز ۴ دی‌ماه با دستور عقب‌نشینی فرماندهان موافقت شد و نیروهایی که مواضع خود را به دست نیاورده بودند از ادامه حرکت خودداری کردند، ساعت ۱۱ صبح عراق پاتک سنگین خود را علیه رزمندگان ایرانی شروع کرد و در ساعت ۲۳:۴۵ شب همان روز دستور توقف عملیات اعلام شد و در نهایت ۱۲ هزار کشته و زخمی برای ایران برجا ماند.

آمادگی دشمن در این عملیات به اندازه‌ای بود که از میان ۲۵۰ گردان تدارک دیده شده توسط سپاه پاسداران برای انجام عملیات، فقط ۶۰ گردان وارد عمل شدند و فرماندهان وقت سپاه پاسداران، قبل از عملیات میزان غافلگیری نیروهای عراقی را متغیر و رو به کاهش، برآورد کرده بودند. فرمانده وقت سپاه، محسن رضایی، بعدها گفته بود: تا یک هفته قبل از عملیات بر اساس ارزیابی فرماندهان، غافلگیری در حدود ۸۰ درصد بود، اما از یک هفته به عملیات هر چه به شب عملیات نزدیک می‌شدیم، این رقم کاهش می‌یافت، تا حدی که شب عملیات به حدود ۵۰ درصد رسیده بود و وی در چگونگی محاسبه رقم ۵۰ درصد، مدرک و سندی ارائه نداده‌است. با این حال با ناهماهنگی‌هایی که میان فرماندهی کل جنگ و فرماندهان سپاه وجود داشت، این عملیات انجام شد.

عملیات کربلای ۴ در سال‌های اخیر با حواشی زیادی روبه‌رو شد. چند سال پیش بود که پیکر ۱۷۵ شهید غواص با دستانی بسته پیدا شد که سرنوشت آنها جامعه را به شدت تحت تأثیر قرار داد. آنها در منطقه تنگه ام‌الرصاص در شرایطی پیدا شدند که با دستانی بسته و به دلیل غرق‌شدگی به شهادت رسیده بودند؛ حادثه‌ای وحشتناک که تصورکردنش هم سخت است و دربارهٔ عامل لو رفتن عملیات مجموعه‌ای از کمک‌های اطلاعاتی ایالات متحده آمریکا به عراق، ستون پنجمی سازمان مجاهدین خلق ایران و پناهنده شدن برخی افراد رده‌بالای سیاسی، به خارج از کشور ذکر شده‌ است و این فایل صوتی نیز که سال گذشته برای اولین‌بار بعد از ۳۵ سال پخش شد، مکالمه بیسیم «محسن رضایی» فرمانده وقت سپاه با شهید حسین خرازی فرمانده لشکر ۱۴ امام حسین در اولین دقایق عملیات کربلای۴ است. لشکر ۱۴ امام حسین یکی از لشکرهای خط شکن کربلای۴ بود که غواصانش در مهمترین نقطه عملیات یعنی عبور از اروند و حضور در جزایر شرکت داشتند، همانجایی که لو رفتنش موجب توقف عملیات شد. در پایان این مکالمه، رضایی به خرازی می‌گوید که پیش بروید.

آنچه از روایت‌های مختلف درباره این عملیات برداشت می شود این است که با شکست رزمندگان اسلام در این عملیات، در چنین شرایطی ارتش عراق تصور کرد، عملیات سرنوشت ساز و بزرگ ایران در سال ۱۳۶۵ شکست خورده است. لذا دچار یک اشتباه محاسباتی در مورد زمان عملیات آینده ایران شد و بسیاری از فرماندهان و نیروهایش را از شملچه به مرخصی فرستاد و به این ترتیب پانزده روز بعد، ورق برگشت و رزمندگان اسلام در عملیات کربلای پنج به پیروزی چشمگیری دست پیدا کردند.

نکات و نقدهای گفته شده مانع از احترام به فرماندهان جنگ که در سخت‌ترین‌های این کشور در مقابل تجاوز دشمن سینه ستبر کردند نیست و به ایشان و به همه‌ی شهیدان و رزمندگان کربلای چهار درود می‌فرستیم.

انتهای پیام