بازخوانی انتخابات مجلس خبرگان در سال 94: اصلاح‌طلبان تحت چه شرایطی به دری نجف‌آبادی و ری‌شهری رأی دادند ؟
✍🏻محمد رهبری طی یادداشتی در امتداد/اعتماد نوشت:
✔️اصلاح‌طلبان مدت‌هاست که در برخی محافل به‌دلیل رأی‌دادن به دری نجف‌آبادی و مرحوم محمد ری‌شهری در انتخابات مجلس خبرگان رهبری، مورد انتقاد برخی گروه‌ها و جریانات سیاسی قرار گرفته‌اند. درست هفت سال پیش و در هفتم اسفند 1394 بود که 4.5 میلیون نفر از مردم تهران در انتخابات مجلس خبرگان شرکت کردند؛ انتخاباتی که با پیروزی قاطع لیست منصوب به آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به پایان رسید.
✔️در این انتخابات هاشمی رفسنجانی با 2.3 میلیون رأی در تهران نفر اول شده بود، حسن روحانی 2.2 میلیون، دری نجف‌آبادی 2 میلیون و محمد ری‌شهری 1.9 میلیون رأی آوردند و وارد مجلس خبرگان شدند.
✔️گذشت زمان باعث شده است که حواشی مهم و تعیین‌کننده آن انتخابات به فراموشی سپرده شود. در آن انتخابات، هدف هاشمی رفسنجانی به عنوان کسی که لیست خبرگان را بسته بود آن بود که سه شخصیت مهم و کلیدی یعنی آیت‌الله احمد جنتی، محمد تقی مصباح یزدی و محمد یزدی پیروز انتخابات نشوند و با این تصمیم او اصلاح‌طلبان نیز همراهی کرده بودند و به‌صورت تاکتیکی به لیستی رأی دادند که حالا بابتش شماتت می‌شوند.
✔️مشخص نیست که هاشمی چه سیاست برنامه‌ای در مجلس خبرگان در سر داشت که آن لیست را بسته بود و تلاش کرده بود تا مانع از حضور چهره‌های مهمی در مجلس خبرگان شود. او کمتر از یکسال پس از این انتخابات از دنیا رفت و نتوانست هدف و پروژه‌ای را که طراحی کرده بود، دنبال کند. با توقف آن پروژه، عملا رأی به دری نجف‌آبادی و ری‌شهری نیز آن معنا و مفهومی که داشت را از دست داد؛ چون هدفی که پشت آن بود در غیاب هاشمی دیگر بی‌معنا شده بود.
✔️حالا و در این روزها، آن رأی در سال 94 نمادین شده است؛ هرکسی می‌خواهد با دیگری ائتلاف کند و رفتار خود را توجیه کند آن رأی مردم تهران به لیست مورد حمایت اصلاح‌طلبان در مجلس خبرگان را مثال می‌زند تا بتواند از ائتلافش دفاع کند. برخی از اصلاح‌طلبان نیز با فراموش کردن آن روزها و شرایطی که منجر به حمایت از آن لیست شد، بابت آن را شرمنده هستند و خود را شماتت می‌کنند. اما آیا چه‌شد که اصلاح‌طلبان از لیستی حمایت کردند که با بسیاری از چهره‌های داخل آن لیست سال‌ها زاویه عمیق داشتند؟
✔️انتخابات مجلس خبرگان در سال 94 در شرایطی برگزار شد که شورای نگهبان بسیاری از چهره‌های مورد نظر اصلاح‌طلبان، نظیر سید حسن خمینی، مجید انصاری، سید ضیاء مرتضوی و محمد سروش محلاتی را رد صلاحیت کرده بود؛ لیستی که در آن سال بسته شده و مورد حمایت اصلاح‌طلبان بود از میان گزینه‌های موجود بود و تنوع گزینه‌ها آنچنان نبود که بتوان لیست متفاوتی بست. هدف کوتاه مدت آن لیست ذیل کلان‌پروژه هاشمی نیز رقابت با افرادی نظیر آیت‌الله جنتی و مصباح یزدی بود تا جلوی رأی‌آوری آنها گرفته شود. پروژه‌ای که با درگذشت آیت‌الله هاشمی عقیم ماند.
✔️این یادداشت قصد دفاع از آن تصمیم اصلاح‌طلبان را ندارد و از نظر نگارنده بهتر آن بود که اصلاح‌طلبان، حتی اگر عملگرایی سیاسی پیشه کرده و قصد رأی تاکتیکی داشتند، خطوط قرمز پررنگ‌تری را رعایت می‌کردند. اما آن رأی، ولو خطا و اشتباه نباید تبدیل به چماقی شود که مدام علیه اصلاح‌طلبان بکار رود.
✔️اصلاح‌طلبان در سال 92 نیز به هاشمی اعتماد کرده بودند و از اعتمادشان نتیجه مثبت گرفته بودند. مرور شرایط اجتماعی و سیاسی آن روزها از همین جهت مهم است؛ روزهایی که برجام محقق شده بود، تورم کنترل شده بود، رشد اقتصادی مثبت بود و امید به آینده در حال افزایش بود. این نتیجه اعتماد به استراتژی و سیاست‌ورزی هاشمی در سال 92 بود. در چنین شرایطی طبیعی بود که اصلاح‌طلبان با پروژه سیاسی هاشمی باز هم همراهی کنند و چه‌بسا اگر هاشمی هنوز زنده بود، نتیجه آن انتخابات و آن رأی‌ها مسیر دیگری می‌پیمود.
✔️اصلاح‌طلبان، همراه با 2 میلیون نفری که به لیست مورد نظر هاشمی رفسنجانی رأی داده بودند، به کلان‌پروژه‌ای اعتماد کرده بودند که صرفا با حضور هاشمی توان تحقق داشت و حالا در غیاب او محقق نشده است.
✔️این واقعیت، و شرایط انتخابات خبرگان در سال 1394، باید در تحلیل لحاظ شود. اگر آن شرایط در نظر گرفته شود، آنگاه آن تصمیم اصلاح‌طلبان، ولو تصمیمی غلط، بهتر فهم شده و در حد و اندازه خودش نقد می‌شود و در نتیجه کسی نمی‌تواند با آن هر ائتلاف جدیدی را توجیه کند.
انتهای پیام
