دیپلماسی خزانهدار زیر ضرب
روزنامه ی اعتماد در گزارشی نوشت:
رییس کل بانک مرکزی در امریکا و در شورای روابط خارجی این کشور پس از مذاکراتی پشت درهای بسته و البته سخنرانی کوتاه تن به پرسش و پاسخی داد که بیشتر پرسشها با لبه تیز تند سیاسی او را ناگزیر به ارایه پرسشهایی خارج از حیطه مسوولیتش کرد؛ پرسشهایی که تندترین آن به نگرانی امریکا به حضور گسترده سپاه در بخشهای اقتصادی ایران باز میگشت ولی سیف اخبار منتشر شده در این زمینه را اغراق شده دانست و تاکید کرد: اقتصاد ایران بسیار شفاف است و آمارهای اقتصادی ایران در دسترس هستند. او همچنین گفت: من فکر میکنم سرمایهگذار خارجی باید توانایی شناخت طرف مقابل خود را داشته باشد. انتقادهای تند سیف به امریکا و سخنانی تهدیدآمیز درباره از دست رفتن برجام، البته واکنش مقامات امریکایی را نیز دربرداشت. سخنگوی کاخ سفید در جلسه مطبوعاتیاش در واکنش به گلایههای سیف گفت: امریکا و بقیه اعضای جامعه جهانی به تعهدات خود در قبال توافق هستهای با ایران پایبند هستند. این نکته را موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با کلماتی دیگر توضیح داد و تاکید کرد روند اجرایی برجام هنوز به پایان نرسیده است. رییس کل بانک مرکزی ایران که این روزها بیش از همیشه از سوی منتقدان دولت یازدهم تحت فشار قرار دارد و خود و دستگاه متبوعش بارها مجبور به توضیح درباره روابط بانکی ایران و غرب و سوییفت و… شدهاند در این جلسه از عدم دسترسی ایران به داراییهای مسدود شدهاش انتقاد کرده و گفته است شرکای ایران در توافق هستهای به بعضی تعهدات خود عمل نکردهاند، ما در مجموع نتوانستهایم به داراییهای مسدودشده خود در خارج دسترسی پیدا کنیم. این مقام مسوول که برای شرکت در اجلاس بهاره صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی به امریکا سفر کرده است، در نشست دیروز از دولت امریکا خواست برای تشویق بانکهای بینالمللی برای معامله با ایران و همینطور تسهیل دسترسی ایران به موسسات مالی امریکا بیشتر تلاش کند. هرچند در نشست دیروز سیف در برابر اعضای شورای روابط خارجی امریکا نشست تا سوالاتشان را پاسخ دهد و ابهاماتشان را رفع کند اما در حقیقت فهرست بلند بالایی از توقعات و خواستههای ایران را بر زبان راند و صراحتا گفت: ایران روی تعهد امریکا حساب باز کرده و انتظار ما هم این است که این مساله به سرعت حل شود در غیراینصورت نمیتوان از روابط بینالملل در اقتصاد استفاده کرد. پرسشهای مطرح شده در شورای گفتوگوی امریکا اغلب جنبه سیاسی داشت و با پاسخهای صریح و کوتاه ولیالله سیف، رییس کل بانک مرکزی همراه بود. انتقادات سیف از نحوه همکاری امریکا و غربیها با برجام حتی در رسانهها نیز بازتاب یافت تا جایی که وی به بلومبرگ گفت: «تقریبا هیچ چیز از برجام عاید ایران نشده است.» این جمله کافی بود تا جرقه فشاری دوباره بر دولت زده شود، هرچند برخی تحلیلگران سخنان سیف را انتقاد جدیاش از روند همکاری امریکاییها ارزیابی میکنند و معتقدند وی با این سخنان خواست به طرفهای مذاکره در ایران هشدار دهد که باید بیش از آنچه هست به مفاد توافقنامه پایبند باشند اما برخی منتقدان دولت همین گفتهها را علمی کردند برای اثبات بیحاصلی برجام برای ایران. او در این گفتوگو تاکید کرد: ایران سه ماه بعد از اجرایی شدن برجام، توان دستیابی به ۱۰۰ میلیارد دلار دارایی ضبطشدهاش در خارج از کشور را نداشته و برای پرداخت صورتحسابهایش در مبادلات خارجی به دنبال راهی برای استفاده از دلار است. رییس بانک مرکزی ایران اضافه کرد که با آنکه قرار است سپردههای ایران در بانکهای خارج از کشور قابل دسترس باشند، بانکهای اروپایی کماکان نگران نقض قوانین امریکا و مواجه شدن با جریمههای سنگین این کشور هستند. بر همین اساس از «دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری امریکا» میخواهم با صدور دستورالعملی بانکهای اروپایی را به استقبال بیشتر از ایران دعوت کند. او گفت: یکی از نیازهایی که قطعا ما داریم تبدیل کردن ارز است برای اینکه بتوانیم به تامینکنندگان (کالا) پول پرداخت کنیم. این، نیازمند دسترسی به نظام مالی امریکا است. پرونده باز نشدن سوییفت که به نظر میرسید با بازدید خبرنگاران از این سامانه میتوانست بسته شود، دیروز با سخنان انتقادآمیز سیف باز شد و انتقادها از دولت با استنادها به سخنان سیف تا بدان جا پیش رفت که بانک مرکزی وادار شد در آخرین ساعات روز گذشته توضیحاتی درباره این سفر پرماجرا ارایه کند. این نکات بود که بانک مرکزی را وادار کرد در آخرین ساعات روز گذشته توضیحاتی درباره آنچه سیف گفته بود به افکار عمومی ارایه دهد و تاکید کند که ایران اقدامات صورت گرفته توسط طرف مقابل را در اجرای برجام کافی نمیداند. مدیر روابط عمومی بانک مرکزی گفت: سفر رییس کل بانک مرکزی به امریکا سه ماه بعد از اجرای برجام، سفر مهمی است و طبیعی است که در داخل خاک آن کشور مباحث مربوط به موانع اجرای برجام به طور جدیتری پیگیری شود. محمدعلی کریمی با بیان اینکه موضع اصلی دکتر سیف در اجلاس سالانه صندوق بینالمللی پول این است که اقدامات طرف مقابل در جریان اجرای برجام در برابر اقداماتی که ایران انجام داده کافی نیست، افزود: مخاطب اصلی این اظهارات، امریکا و طرف غرب بوده و بیانات دکتر سیف با هدف وادار کردن امریکا به انجام تعهدات حداکثری خود بوده است. وی با بیان اینکه در اظهارات سیف در شورای روابط خارجی امریکا، سخنی از عدم فعالیت سوییفت نبوده است، گفت: جالب است که برخی همکاران رسانهای از بازنشدن سوییفت سخن گفتهاند که این موضوع پیش از این روشن شده که مایه تعجب است و روشن است که سخن دکتر سیف ناظر بر عدم همکاری برخی بانکها به دلیل ترس از اعمال جریمه توسط امریکا و نیز عدم صدور مجوز آنها برای انجام معاملات دلاری با بانکهای ایرانی بوده است. به گفته وی، بازتاب سخنان انتقادی رییس کل بانک مرکزی در رسانهها و محافل اقتصادی امریکا اثرگذار و گسترده بوده و با توجه به اشاره ایشان به مقاوم بودن اقتصاد ایران، به این بیانات از زاویه قدرت نگاه شده است. مدیرکل روابط عمومی بانک مرکزی گفت: اقدام بانکهای خارجی در برقراری روابط کارگزاری با بانکهای ایرانی یک امر زمانبر و مطابق با روال بانکداری بینالملل است و تاکنون نیز بیش از ۳۰۰ رابطه کارگزاری ایجاد شده است. طبیعی به نظر میرسد که مقام ارشد بانکی ایران در این سفر بر پایبندی طرف مقابل بر تعهدات خود تاکید و کاستیهای موجود را گوشزد کنند.
مشروح پرسش و پاسخ سیف با اعضای شورای روابط خارجی امریکا در پی میآید:
هزینه سرمایهگذاری در بخش هستهای ایران تاکنون چقدر بوده است؟
این سوالی است که پاسخی برای آن ندارم و قطعا سرمایهگذاری داشتهایم و تلاش ارزشمندی هم بوده است. اما اینکه سرمایهگذاری با هزینهها همخوانی دارد یا خیر، میتوانم بگویم با استفاده از منابع داخلی سرمایهگذاریها صورت گرفته است.
چه کشورهایی با ایران در زمان تحریم ارتباط داشتهاند؟
ایران با کشورهای زیادی روابط اقتصادی دارد و آنها در زمان تحریمها همکاری خود را با ایران ادامه دادند.
رتبهبندی فساد انگیزه سیاسی دارد
رتبه ایران در شاخص فساد ۱۳۰ در دنیاست. چرا فساد این میزان شده است؟
میتوانم اطمینان بدهم که این رتبهبندی انگیزه سیاسی دارد. اگر به ایران بیایید و زندگی کنید، متوجه میشوید کشورهایی که رتبه بهتری از ایران دارند در واقع در شرایط خوبی نیستند. ضمن اینکه در دو ماه گذشته پیشرفتهای زیادی داشتیم اما با ایران برخورد سیاسی میشود و این مساله تاثیر منفی دارد.
افزایش ۱۵ درصدی هزینه تجارت و فساد
ناشی از آن
آیا تحریمها میتواند اقتصاد کره شمالی را تحتتاثیر قرار بدهد؟
در خصوص تجربه ایران میتوانم بگویم تحریمها تاثیری بر دیدگاههای ما نداشت، تنها هزینههای تجارت را
۱۰ الی ۱۵ درصد افزایش داد که این مساله خود میتواند عامل فساد باشد. زیرا وقتی نظام شفاف بانکی نباشد داد و ستد از طریق افراد و صرافیها انجام میشود و در نتیجه عملکرد غیر شفاف میشود. بنابراین به نظر من تحریمها هرگز پاسخگو نیست و فقط هزینههای زندگی مردم را افزایش میدهد ضمن اینکه باید یادآور شوم که اقتصاد جهانی در حال تغییر است؛ البته من ارزیابیای از اقتصاد کره شمالی ندارم اما اگر آنها هم به شیوه ما عمل کنند، میتوانند اقتصادشان را حفظ کنند زیرا تحریمها اقتصاد را از بین نمیبرد.
به اقتصاد اول منطقه تبدیل میشویم
دنیا شاهد بود کاهش بهای نفت بر اقتصاد عربستان سعودی و روسیه تاثیر گذاشت، لذا از آنجا که نیمی از تولید نفت ایران در داخل هزینه میشود، پیشبینی شما از وضعیت اقتصادی ایران چیست؟
ایران از شوکهای نفتی کمترین آسیب را دیده و حتی این کاهش بهای نفت بر تورم داخلی ما تاثیر نگذاشت. تورم ایران را از ۴۰ درصد به ۱۲ درصد رساندیم و ثبات اقتصادی خود را حفظ کردیم. در این رابطه کشور ما قابل مقایسه با کشورهای دیگر نیست. ضمن اینکه ایران برنامههای بلندمدت ۲۰ ساله و کوتاهمدت ۵ ساله دارد و ما در نظرداریم به اقتصاد اول منطقه تبدیل شویم.
اگر نفت به بیش از ۴۰ دلار در هر بشکه برسد، برنامه دولت ایران در این رابطه چیست؟
قطعا برنامه دولت توسعه اقتصادی و اشتغالزایی خواهد بود ضمن اینکه ما از کاهش بهای نفت درس گرفتهایم که درآمدهای نفتی را صرف کالاهای مصرفی که برای اقتصاد مخرب است؛ نکنیم.
در فعالیتهای بانکی به شرایط عادی نرسیدیم
شما در سخنرانی خود اعلام کردید ایران به شبکه مالی بینالمللی متصل نشده آیا دولت امریکا عمدا چنین محدودیتی را ایجاد کرده است؟
آنچه مهم است اینکه توافق هستهای و برجام به نتیجه رسیده است، اگر به نتایج نگاه کنید پیشرفت در توافق را میبینید، با این حال هنوز برای فعالیتهای بانکی ما به شرایط عادی نرسیده است. البته نمیخواهم بگویم پیشرفتی نداشتهایم اما توقع ما در وسعت فعالیتهایی که داریم، به نسبت آنچه وجود دارد، هنوز محقق نشده است.
توقع داریم اقتصاد ایران به جهان وصل شود
براساس توافق برجام طرف ایرانی به تعهد خود عمل کرده و میکند و حتی از زمان قطعی شدن توافق یک مورد هم وجود ندارد که نشان بدهد ایران به تعهدات خود عمل نکرده اما انتظارات ما برآورده شدن فوری تعهدات طرف مقابل است.
مذاکرات شما با جک لو، وزیر خزانهداری امریکا حول چه محوری بود؟
در آن مذاکره گفتم توقع ما اجرایی شدن برجام است که ایران به اقتصاد جهانی وصل شود. اما متاسفانه فضای کنونی چنین چیزی را نشان نمیدهد. ما از شرکای خود در مذاکرات هستهای میخواهیم به تعهدات خود عمل کنند تا نتایج ملموس برای ارایه به مردم خودمان داشته باشیم. در این رابطه ضرورت تشکیل جلسهای درباره حل مسائل بانکی و اینکه توقعات ما درباره مسائل بانکی برطرف نشده با حضورهمه طرفهای برجام احساس میشود و ما خواستار اجرای سریع تمام قول و قرارها هستیم.
ایران روی تعهد امریکا حساب باز کرده است
ایران روی این تعهد حساب باز کرده و انتظار ما هم این است که این مساله به سرعت حل شود در غیر اینصورت نمیتوان از روابط بینالملل در اقتصاد استفاده کرد.
پاسخ اروپاییها درباره مراودات بانکی با ایران چیست و چرا آنها به تعهد خود عمل نمیکنند؟
فکر میکنم باید تمایزی قایل شد؛ بانکهای ایران تمام استانداردهای بینالمللی را رعایت میکنند اما به نظر میرسد بانکهای اروپایی هنوز مردد هستند.
در فهرست FATF تنها نام دو کشور وجود دارد، ایران و کره شمالی. سوال ما این است که آیا فکر میکنید اقتصاد ایران شبیه کره شمالی است؟
همه میدانند که این برخوردها سیاسی است. یکی از دلایلی که بانکهای ایران نمیتوانند پیشرفت کنند همین نظر FATF است ما در جلسهای که با آنها داشتیم، اعلام کردیم که ایران قانون پولشویی و مبارزه با تروریسم مالی را مصوب کرده و آنها از چنین اقدامات ایران تعجب کردند. ضمن اینکه بانکهای ایران استاندارهای بینالمللی را رعایت میکنند و آنچه عملا اتفاق افتاده تبلیغات منفی است که رسانههای غربی علیه ایران میکنند. به همین دلیل بانکهای اروپایی برای همکاری با ایران مردد هستند. آنها به دلیل مجازاتهای سنگین جرات کار با ایران را ندارند و این باعث تاسف است. این درحالی است که بزرگترین بانکهای اروپایی سابقه همکاری خوبی با ایران دارند. هنوز این همکاری با ایران برای آنها جذاب است و به همین دلیل میخواهیم که این موانع طبق توافق برجام برداشته شود.
اقتصاد مقاومتی ثبات ایجاد میکند
آیا برنامه اقتصاد مقاومتی مانع از همکاری ایران با اقتصاد جهانی میشود؟
باید نگاههای آکنده از سوءتفاهم برداشته شود. وقتی درباره اقتصاد مقاومتی صحبت میکنیم به معنای این است که اقتصاد ایران به دنبال ثبات، قوی شدن و دوری از هرگونه شوک اقتصادی است که اقتصاد ایران را ضعیف میکند. ما به کارشناسان خود اعتماد داریم و فکر میکنیم با تکیه بر منابع داخلی میتوانیم به ثبات برسیم. اینکه ایران قصد دارد با اقتصاد جهانی از طریق اقتصاد مقاومتی تبادل نداشته باشد، بیشتر سوء برداشت است که ایران را میخواهند در تقابل با جهان نشان بدهند. همه تلاش ما ایجاد شرایط ثبات و اقتصاد امن است. این کار به این دلیل صورت میگیرد که از تلاطم بحرانهای اقتصاد جهانی دور باشیم. به همین دلیل هم کاهش بهای نفت کمترین آسیب را به اقتصاد ایران وارد کرد. در حالی که همگان میدانند که کاهش بهای نفت یک اقدام سیاسی بود تا اقتصاد ایران ضعیف شود و فکر میکردند که اگر قیمت نفت سقوط کند اقتصاد ایران سقوط میکند. اما با وجود این مساله ما توانستیم اقتصاد را با وجود کاهش بهای نفت مدیریت کنیم، ضمن اینکه برنامههای توسعهای را هم دنبال کنیم به طوری که حتی با وجود کاهش بهای نفت شاهد رشد اقتصادی در سال گذشته بودیم.
مهمترین پرسشهایی که از سیف شد
امریکا نگران حضور سپاه در اقتصاد ایران است.
اغراق شده است.
آیا دولت اوباما دوست دارد در ایران سرمایهگذاری انجام بدهد؟
اگر موضوع ایرانهراسی دامن زده نشود.
هزینه سرمایهگذاری در بخش هستهای ایران تاکنون چقدر بوده است؟
پاسخی برای آن ندارم.
چرا رتبه فساد در ایران به ۱۳۰ دنیا رسیده است؟
این رتبهبندی انگیزه سیاسی دارد.
اگر نفت به بیش از ۴۰ دلار در هر بشکه برسد، برنامه دولت ایران در این رابطه چیست؟
توسعه اقتصادی و اشتغالزایی.
آیا دولت امریکا عمدا از اتصال مالی ایران به جهان جلوگیری کرده است؟
آنچه مسلم است هنوز فعالیتهای بانکی ما به شرایط عادی نرسیده است.
مذاکرات شما با جک لو، وزیر خزانهداری امریکا حول چه محوری بود؟
در آن مذاکره گفتم که توقع ما اجرایی شدن برجام است.
شورای روابط خارجی آمریکا
شورای روابط خارجی که در سال ۱۹۲۱ در امریکا تاسیس شده یک سازمان عضوگیر، ناشر و اندیشکده ایالات متحده امریکا است که در حوزه سیاست خارجی امریکا و روابط بینالملل متخصص است. اعضای آن سیاستمدارانقدیمی، بیشتر از دوازده وزیر امور خارجه ایالاتمتحده امریکا، سیا، ادارهکنندگان، بانکداران، وکلا و چهرههای شاخص senior رسانه گروهی هستند. اغلب سیاستمداران کهنهکار آمریکایی در این شورا عضویت دارند.اهمیت این شورا در حدی است که برنامه ملاقاتهای رهبران سیاسی جها ن در آن طرحریزی میشود. مقر شورا در نیویورک و دفتر دیگری در واشنگتن دیسی دارد.
انتهای پیام
