اندیشه
-
آبان- 1402 -25 آبان
نقطهی تلاقی فیلسوف، الهیدان و جامعهشناس
ویتگنشتاین مسئلهی «معیارهای عقلانیت باور» از افلاطون تا آکویناس و از آکویناس تا لاک و دکارت و از آنان تا معاصرانی چون چیزولم، ویتگنشتاین، پلنتینگا و دیگران، افتوخیز بسیار و درخور تأملی داشته است. محمدسعید عبداللهی، دانشجوی دکتری فلسفه اخلاق در فرهنگ امروز نوشت: مسئلهی «معیارهای عقلانیت باور» از افلاطون…
بیشتر بخوانید » -
25 آبان
چرا خرافهها رایجاند؟ | تبیینی تکاملی
اگر میخواهید علت رایجبودن خرافهها را از نظر تکاملی بدانید، متن زیر را بخوانید. به گفتهی یک پژوهشگر فلسفه «صرف برقراری رابطهی علی میان پدیدهها، خود یک سازگاری است. البته ممکن است خطاهایی نیز رخ دهد. اما تکامل با برآیندها سروکار دارد.» هادی صمدی، مدرس فلسفه در کانال تلگرامی خود…
بیشتر بخوانید » -
23 آبان
«ابن سینا را در غرب بزرگترین منطقدان قرون وسطی میشناسند»
چهلمین نشست از مجموعه درسگفتارهایی دربارهی بوعلی سینا به «برخی نوآوریهای منطقی ابن سینا» اختصاص داشت که چهارشنبه یکم دی ۱۴۰۰ با سخنرانی ضیاء موحد، استاد فلسفه به صورت مجازی پخش شد. آناهید خزیر در سایت شهر کتاب نوشت: «تعداد متون به زبان عربی و فارسی درباره ابن سینا زیاد…
بیشتر بخوانید » -
23 آبان
هستی و عدم از نگاه خیام و مولانا؛ قسمت اول
«هستی و عدم از نگاه خیام و مولانا» عنوان مطلبی است که آرش نراقی، پژوهشگر فلسفه به آن پرداخته است. قسمت اول این متن را در ادامه میخوانید. صدانت نوشت: «موضوع سخنی که در این نوبت عرض خواهم کرد بحثی است در مورد رابطه حکمت و تجربه سرشت سوگناک هستی…
بیشتر بخوانید » -
23 آبان
داروین و رویکردهای تکاملی به فلسفه
«داروین و رویکردهای تکاملی به فلسفه» از نظر چند کارشناس در پادکست «فلسفه علم» بررسی شده و در سایت جایزه چراغ منتشر شدهاست. راوی این متن امیرحسن موسوی است و پژمان نوروزی هم در این پادکست حضور دارد. امید اعظمی فایل شنیداری را تبدیل به متن کردهاست. متن کامل را…
بیشتر بخوانید » -
23 آبان
«هوش مصنوعی» آیا باید از آن بترسیم؟
«هوش مصنوعی؛ آیا باید از آن بترسیم؟» نام مطلبی است که لوچیانو فلوریدی، استاد فلسفه و اخلاق دانشگاه آکسفورد نوشتهاست و عرفان حمدی آن ترجمه کردهاست. متن کامل آن را در ادامه میخوانید. فلسفیدن نوشت: «هوش مصنوعی یکی از زمینههای جذاب و در عین حال ترسناک دانش جدید است. در…
بیشتر بخوانید » -
23 آبان
نگرانی سقراط و افلاطون از علم شدن فلسفه
رئیس سابق فرهنگستان علوم در پیام خود که به مناسبت روز جهانی فلسفه نوشت گفت: زبان فلسفه زبان درد است و نشان از جای دیگر و ورای زندگی هرروزی و عادی دارد. به گزارش مهر، روز دوشنبه، مراسم روز جهانی فلسفه با حضور نجفقلی حبیبی و غلامرضا اعوانی در خانه…
بیشتر بخوانید » -
23 آبان
فرآیند هماهنگ تکاملی مولوی و مثنوی
علیرضا شعبانلو، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در سایت این پژوهشگاه نوشت: «برخی معتقدند که جلال الدین محمد بلخی (مولوی) در سرودن مثنوی، ساختاری از پیش معین را رعایت کرده است، اما بهنظر نگارنده مولوی از آغاز هیچ طرحی برای مثنوی نینداخته بود و تصمیم نداشته…
بیشتر بخوانید » -
23 آبان
تاریخچه فلسفه علم و افراد مؤثر در پیشبرد آن
«تاریخ فلسفه علم که در غرب با فیلسوفان یونان باستان آغاز شد، توسعهی روششناسی و مبانی روش علمی را شکل داده است. تاریخ فلسفه علم در قرن هجدهم، نخستین پیشرفت واقعی را در روش علمی خاصی بهوجود آورد که علم را از غیر علم جدا میکرد. حتی امروز نیز دشوار…
بیشتر بخوانید » -
23 آبان
گادامر بزرگترین فیلسوف هرمنوتیكی | گفتوگو با اصغر واعظی
«گادامر از نظر اصغر واعظی استاد فلسفه دانشگاه شهید بهشتی، نماینده اصلی هرمنوتیك فلسفی است. واعظی معتقد است كه تاثیر بسیار عمیقی بر مباحث فلسفی و الهیاتی معاصر و نیز شیوههای جدید تفسیر در علوم انسانی گذاشته است. او به تازگی كتاب راهنمای دانشگاه كمبریج با عنوان گادامر را به…
بیشتر بخوانید » -
23 آبان
هایدگر از مرگاندیشی و زندگی اصیل میگوید
«هایدگر (1889-1976) از جمله فیلسوفانی بود که به مسئله مرگ توجه کرد. او فلسفه خود را به گونهای بنا گذاشت تا موضوع مرگ نیز معنا و مفهوم بیابد. هایدگر فلسفهای دشوار را طرحریزی کرده بود. عبارات و مفاهیمی که او برمیگزید، به سختی قابل فهم بود. دین آنلاین نوشت: «مارتین…
بیشتر بخوانید » -
23 آبان
هابز؛ قهرمان عرصه مطلقگرايی
مجلهی سوره نوشت: «انگلستان، قرن هفدهم. جنگ داخلی اروپا را فرا گرفته است، جنگهایی به خاطر تعصبات مذهبی. شرارت و سبعیت در اوجاند. فرقههای مذهبی جان تازه یافته است. اندیشمندان و افراد آگاه نگرانند که مبادا بیخردان و متعصبین، قدرت را به دست بگیرند. در این هیاهو کسی هست که…
بیشتر بخوانید » -
23 آبان
سخنرانی مصطفی ملکیان در نشست رونمایی از مجموعه کتابهای زندگی خوب [+ فیلم]
سخنرانی مصطفی ملکیان در نشستی که در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، به معرفی مجموعه کتابهای زندگی خوب اختصاص دارد که فیلم آن را در ادامه میبینید. سخنرانی مصطفی ملکیان در نشست رونمایی از مجموعه کتابهای زندگی خوب [+ فیلم]
بیشتر بخوانید » -
22 آبان
رنج فیلسوف بودن، تلقی ژاک دریدا از فلسفه
مجید کمالی در مجله فلسفی زیزفون نوشت: «این مقاله بر آن است تا نظرات «دریدا» را در مورد فلسفه بیان کند. این که فلسفه چه معنایی در تفکر «دریدا» دارد، به نوعی ما را به بحث «فلسفه فلسفه» می کشاند؛ یعنی ما در حوزه «متا» قرار می گیریم. روندی که…
بیشتر بخوانید » -
22 آبان
اسپینوزا؛ فیلسوفی عقلگرا و روششناس | یک زندگی بدون آسایش
اسپینوزا از آن دست فلاسفهای است که میتوان گفت چندان زندگی اش در سایه آسایش نبوده و دلیل این موضوع را میتوان در علاقه او به جست و جوی حقایق فلسفی دانست. ارشیا بهارلوئی، دانشآموخته و پژوهشگر فلسفه در خبرگزاری مهر نوشت: اسپینوزا از مهمترین و تأثیرگذار ترین فیلسوفان در…
بیشتر بخوانید » -
22 آبان
فرقهها چگونه از ترفندهای روانی برای شستشوی مغزی استفاده میکنند
«فرقهها چگونه از ترفندهای روانی برای شستشوی مغزی استفاده میکنند» عنوان مطلبی است که جانی تامسون، مدرس فلسفه در دانشگاه آکسفورد نوشتهاست و مجلهی نبشت آن را منتشر کرهاست. متن کامل را در ادامه بخوانید. فرقههای آخرالزمانی از شیوههایی چون انزوا، بمباران عاطفی، و ترس برای کنترل اعضای خود استفاده…
بیشتر بخوانید » -
22 آبان
دوازده قانون رواقی باستانی برای بهتر زیستن
آیین رواقی، در تئوری، یک فلسفه است و به عنوان یک عمل، مجموعه ای از قوانین برای خوب زیستن و خوب زندگی کردن است. رواقیون معتقد بودند که زندگی پیچیده و خسته کننده است. بنابراین ایجاد قوانین کمک میکند تا اطمینان حاصل کنیم که در مسیر درست باقی میمانیم.لگاپرس نوشت:…
بیشتر بخوانید » -
22 آبان
آلن دوباتن و دلیل محبوبیت جهانی او
ایمان فانی در سایت مدرسه زندگی فارسی نوشت: «شاید بدانید که به آلن دوباتن لقب «فیلسوف مهربان» داده شده. آیا تا بحال به این فکر کردهاید که چرا در این مقطع از زمان آموزههای مدرسه زندگی آلن دوباتن اینطور طرفدار پیدا کرد؟آیا در سال 1950 یا 70 هم این اندیشهها…
بیشتر بخوانید » -
22 آبان
از تصوف تا تفکر
محمدمنصور هاشمی، پژوهشگر فلسفه و دین در سایت شخصی خود نوشت: «نصرالله پورجوادی از معدود پژوهشگران ایران معاصر در عرصهی علوم انسانی است که کارهایش سازگار با معیارهای جهانی است و تراز بینالمللی دارد. او از نسلی از فارغالتحصیلان دانشگاه تهران است که گرفتن مدرک از ایران برایشان به معنای…
بیشتر بخوانید » -
21 آبان
پنج مشکل در بیان حقیقت از زبان برتولت برشت
حقیقت بزرگ عصر ما (که تنها شناخت آن کافی نیست، اما بدون شناخت آن نمیتوان هیچ حقیقت مهم دیگری را یافت). چه فایده دارد با شهامت چیزی بنویسیم که این نتیجه از آن ناشی شود که وضعیتی که در آن فرو میرویم بربریت است (چیزی که حقیقت دارد)، اگر که…
بیشتر بخوانید »